Ideaal in de bovenbouw

Door Marijke Laagland – Ik geef inmiddels 8 jaar les op Jenaplanscholen. Eerst 5 jaar in de middenbouw en inmiddels voor het derde jaar in de bovenbouw. In beide bouwen maken we zelf de projecten wereldoriëntatie. Heel leuk om te doen. Maar natuurlijk ook altijd veel werk.

In de middenbouw konden we bij ieder onderwerp kiezen uit verschillende versjes en liedjes. In stapels boeken en op diverse CD’s stonden de leukste ideeën bij elkaar. De weeksluiting was in een mum van tijd geregeld en vaak een groot succes.
Sinds ik in de bovenbouw werk is dat wel even anders. Nog steeds is het maken van de projecten leuk en de weeksluiting komt ook altijd weer goed. Maar de onderwerpen van de projecten zijn ingewikkelder. Op de Pabo leer je vooral Engelse liedjes voor de bovenbouw. Dat sluit goed aan bij de muzikale ontwikkeling, maar vaak niet bij de projecten. Daarnaast zijn Engelse liedjes soms lastig voor groep 6. Om een goed liedje bij een project te vinden valt dus nog niet mee.

Waar vind je nou een leuk liedje over de grondwet, de slavernij of over Aletta Jacobs? De liedjes moeten aansluiten bij het onderwerp en daarnaast uitdaging bieden op het gebied van de muzikale ontwikkeling van de kinderen. Ook is het handig als de liedjes zó worden aangeboden, dat ook de minder muzikale groepsleid(st)ers onder ons ermee uit de voeten kunnen. Al met al nog een heel karwei.
Ieder jaar doen wij bij ons op school een gezamenlijk schoolproject, waarbij alle bouwen werken aan hetzelfde onderwerp. Dit jaar was dit een project rondom muziek. Als klap op de vuurpijl kwam Majel Lustenhouwer (van kinderen voor kinderen) workshops geven aan alle bouwen en sloten we af met een gezamenlijk optreden tijdens de weeksluiting.

Een ontzettend gezellige dag, met muziek zoals het hoort: enthousiasmerend, uitdagend en met een leuke tekst en melodie. De onderbouw was als eerst aan de beurt en kwam enthousiast terug van hun workshop met Majel. We hoorden de middenbouw al zingen in de gang toen ze terugkwamen. En toen waren wij, de bovenbouw, aan de beurt.

De kinderen (en groepsleidsters) waren benieuwd. Majel leerde ons een lied over Michiel de Ruyter. De kinderen zongen al snel stukjes mee “Michiel de Ruyter sterk en stoer, stond heel zijn leven aan het roer” maar moesten flink oefenen op het stukje “De zee-oorlog met Engeland die duurde eindeloos, maar de Ruyter gaf niet op hij was meedogenloos”. De kinderen vonden het ontzettend leuk en kenden het liedje, dus ook het verhaal rondom Michiel de Ruyter, al snel uit hun hoofd.
Majel vertelde later, toen hij al onze complimenten in ontvangst had genomen, dat hij aan de hand van de 50 canon verhalen van de geschiedenis van Nederland, 30 kinderliedjes heeft gemaakt (de andere 20 volgen nog). Fragmenten van de liedjes zijn te beluisteren op canonliedjes.nl.

De collega’s uit de bovenbouw hoefden niet lang na te denken en we hebben de CD’s aangeschaft. Tot nu toe komen ze heel goed van pas bij de projecten, zo hebben wij op dit moment een project over de prehistorie waar het lied over de hunebedden uit volle borst gezongen wordt.

Maar de liedjes sluiten ook aan bij de actualiteit. Bij het kringgesprek aan de hand van een les over het Rijksmuseum, begon één van de kinderen al te zachtjes te neuriën: “Rembrandt van Rijn, Rembrandt van Rijn, zag in het duister een straal zonneschijn…” Waarna we het liedje met z’n allen met de CD mee hebben gezongen.

Onze bovenbouwers schitteren op het podium bij de weeksluiting met de leuke liedjes die zij goed kunnen zingen (alle liedjes staan ook als karaoke-versie op de CD).
Als we in de groep iets gezelligs doen, vragen de kinderen altijd of er een muziekje aan mag. Tegenwoordig komen tijdens deze momenten zo nu en dan ook de CD’s van Majel voorbij. De kinderen neurieden al snel mee, of je hoorde ineens massaal “IN EEN BOEKEN KIST” bij het lied over Hugo de Groot.
De kinderen kennen de teksten van de liedjes snel uit hun hoofd en onthouden op deze manier van alles over de geschiedenis van Nederland. Dit komt goed uit, niet alleen omdat deze manier van leren goed aansluit bij ons Jenaplanonderwijs, maar ook omdat de verhalen uit de canon sinds augustus 2010 zijn opgenomen in de kerndoelen van het primair onderwijs.

Bij de toets over de tweede wereld oorlog zat een jongen langere tijd naar buiten te kijken. Ik liep naar hem toe om te vragen of hij weer verder ging. “Ja, ik zing even het liedje in mijn hoofd, dan weet ik het weer.”

Door de les ideeën en de digibordlessen die bij CD 1 en CD 2 besteld kunnen worden, heb je ook al snel andere leuke opdrachten voor je project bij elkaar gevonden. Wij zijn in de bovenbouw heel blij met de CD’s. Niet alleen geeft het een boost aan het muziekonderwijs en aan de projecten, maar ook onze weeksluitingen zijn ervan opgeknapt.

Fijn dat iemand op het idee is gekomen om deze liedjes te maken!